Hoe ontstaat stress op de werkvloer en hoe voorkom je het?

Van 13 november t/m 16 november is het de week van de werkstress. Tijdens deze week is het de bedoeling dat we als werknemers en werkgevers bewust worden van de negatieve gevolgen van stress op de werkvloer.

Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 8 werknemers in Nederland last heeft van werkstress (stresscentrum, 2017). Een derde van deze groep mensen meldt zich vaak ziek vanwege psychische ziekten. 12% Van alle werknemers in Nederland heeft zelfs last van een burn-out (of hikt er tegenaan). De kans is groot dat ook jij iemand kent die last heeft van werkstress of zelfs thuis zit vanwege de gevolgen hiervan. Misschien ben je het zelf wel.

Wat is stress precies?

Stress is een vorm van spanning die je kunt verdelen in positieve en negatieve stress. We hebben allemaal een beetje spanning en stress nodig om te kunnen presteren. Spanning voor het leveren van een presentatie of het halen van een deadline. Deze spanning, die positief wordt beloond met aandacht, geld of publiciteit, is positieve stress. Het zorgt voor motivatie en competitie. De wil om door te gaan. Als de spanning, na bijvoorbeeld het halen van een deadline, niet verdwijnt, zet het zich om in negatieve stress. Het betekent dat het lichaam dan te lang en te diep in de spanning heeft gezeten waardoor het niet meer kan ontspannen.

Image

De oorzaak van stress op de werkvloer

Hoe wordt stress op het werk precies veroorzaakt? Hoe fysiek en mentaal zwaarder het werk is, hoe groter de kans op stress wordt. De zwaarte van het werk wordt bepaald door de de combinatie van deze vier elementen: arbeidsinhoud, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhouding en arbeidsvoorwaarden.

Arbeidsinhoud betekent de manier van werken en welke taken hierbij horen. Stel: er wordt van alle kanten aan je getrokken omdat iedereen werk voor je heeft. Of je moet urenlang achter elkaar zo snel mogelijk dezelfde secure taak uitvoeren. Dit zijn twee zaken die je stressniveau kunnen verhogen.

Arbeidsomstandigheden omvat de situatie waarin het werk verricht moet worden. Werk je in onmenselijke temperaturen, zoals in een vriezer of juist in een veel te heet kantoor zonder ramen? Of wordt er ontzettend veel gekletst op de achtergrond waardoor je je niet kunt concentreren? Geen goede omstandigheden voor een gezonde werksfeer. Het comfortgehalte van je stoel en tafel spelen hier ook een grote rol.

Arbeidsverhouding bestaat uit de sfeer tussen jou en je werknemers en de invloed die collega’s op elkaar hebben. Een competitieve sfeer is leuk en motiverend, maar een competitieve sfeer waar ‘ellebogenwerk’ wordt toegepast is alles behalve motiverend. Niets is vervelender dan collega’s die hogerop proberen te komen door anderen te kleineren..

Arbeidsvoorwaarden gaan over de manier waarop een werknemer beloond wordt, hoeveel deze verdient, wat de toekomstperspectieven zijn en hoelang hij of zij moet werken. Als werknemers vinden dat ze op niveau worden uitbetaald, en zich genoeg kunnen ontwikkelen in de toekomst, voorkomt dit een deel van de werkstress. Te lange werktijden (meer dan 8 uur per dag) zijn juist slecht voor je stressniveau.

Gevolgen van stress op de werkvloer

Wat gebeurt er als een werknemer stress ervaart op de werkvloer? Ten eerste verslechtert stress op de werkvloer de sfeer tussen collega’s en uiteindelijk de productiviteit van een team. Daarnaast gaan werknemers zich ziek melden omdat ze zich zowel lichamelijk als mentaal niet goed voelen: dit noem je psychosomatische klachten. Mentale klachten worden omgezet in onverklaarbare lichamelijke klachten. Gevolg: mensen krijgen een burn-out. Het kan zelfs voorkomen dat mensen depressief worden, waardoor de levenslust afneemt. Dit is iets waar je als werkgever niet verantwoordelijk voor wilt zijn.

Hoe voorkom je stress op de werkvloer?

Stress is heel makkelijk te voorkomen. Zoals gezegd zijn inhoud, omstandigheden, verhoudingen en voorwaarden van belang. Hier een lijstje met tips hoe je stress op de werkvloer voorkomt:

• Arbeidsinhoud: Zorg ervoor dat werknemers uitdagend werk doen en comfortabel te werk kunnen gaan. Geef werknemers daarnaast niet te veel verantwoordelijkheden en taken tegelijkertijd;
• Arbeidsomstandigheden: Vul de werkvloer met planten of wissel om de tijd van werkplek;
• Arbeidsverhouding: organiseer vaak een teamuitje. Ga samen uit eten of borrelen of doe een dagje aan teambuilding. Geef je collega’s genoeg complimenten en breng kritiek opbouwend. Bijvoorbeeld middels het zogenoemde ‘hamburger model’ (iets goeds, iets opbouwends, iets goeds). Houdt de sfeer positief.
• Arbeidsvoorwaarden: stimuleer werknemers om niet langer dan acht uur te werken of onderbreek de werkzaamheden door een potje te gaan tafeltennissen.

Het is niet moeilijk om je werknemers gezond te houden. Met deze tips, en met het besef dat stress voorkomen moet worden, lukt het iedereen.